Las edicions JORN
Entre 1991 e 1986, jos la direccion de Rosalina Ròcha, l'associacion publica la revista Jorn, que sos catòrze numeròs van contribuir largament al
regrelh de l'escritura literària en occitan. Parallèlament, e fins a 1995, Jorn, en co-edicion amb Fédérop, editarà una primièra tièra d'obratgez
uèi agotats, que se'n poiriá citar Lo Païsatge endemic de Felip Gardy, Elena, roman de Bernat Manciet, o encara la Medelha
de Max Roqueta.
En 1995, tres escrivans, Joan-Pau Creissac, Joan-Claudi Forêt e Felip Gardy, prenon la seguida de Rosalina Ròcha a la direccion dels
edicions Jorn. Dins l'endrechièra del projècte inical, van contunhar a publicar los noms mai grands de la poësia occitana contemporanèa :
Max Roqueta, Bernat Manciet,
Robèrt Lafont, Bernat Lesfargues... tot en desbosigant de territtòris
nòus per l'espandiment de voses nòvas e de talents desconeguts.
> Veire lo catalòg
JORN : d'esquèrra a drecha : Joan-Claudi Forêt, Joan-Pau Creissac, Felip Gardy
Felip Gardy
Nascut en 1948 a Chalon-sur-Saône dins una familha que s’i parlava regularament l’occitan e lo catalan, Gardy a començat d’escriure en lenga d’òc a la mitat dels ans 1960, a Nimes, ont aguèt coma professor Robert Lafont.
Ensenhaire de francés e de latin, s’es virat puèi cap a la recèrca, al CNRS, tot en contunhant d’ensenhar, a l’universitat Paul Valéry de Montpelhièr. Sas recèrcas tòcan essencialament la literatura occitana e los emplecs socials de la lenga, amb un interés particular, mas pas exclusiu, pels escrivans (poètas mai que mai) del periòde barròc e manierista en Provença e en Lengadòc, e, pus recentament, del sègle XX. Coma cercaire, Gardy es estat lo fondator, en 1977, de la revista de sociolinguistica Lengas (Montpelhièr), que n’es encara a l’ora d’ara lo director.
Collaborèt e collabòra a mai d’una revista occitana (Viure, Amiras, Dire, La Revista occitana, a ra desaparegudas ; Òc, Reclams). Dirigís, amb Joan Pau Creissac e Joan Claudi Forêt las edicions de poësia Jorn e es l’animator de la colleccion « Pròsa occitana » a las edicions Trabucaire de Perpinhan
Autor de recuèlhs de poësia (L’Ora de paciéncia, 1965 ; Lo Païsatge endemic, 1982) escriu tanben de novèlas. Sos darrièrs recuèlhs pareguts : A la negada (2005) ; Dins un cèu talhant de blau (2010).
Joan-Claudi Forêt
Per Joan-Claudi Forêt, nascut a Lion en 1950, en defòra dels territòris d'òc, la descobèrta de l'occitan remonta a l'adolescéncia, pendent de vacanças en Ardècha Nauta. De l'estudi sus plaça del parlar d'aquela region, Forêt passa puèi al lengadocian, aprés dins los libres. D'aquela apròcha dobla espelís en el un trastejament entre las doas varietats dialectalas. Professor de licèu, puèi ensenhaire a l'Universitat Paul Valéry de Montpelhièr, a viscut de temps a Chamonix.
President de las edicions Jorn, a escrich fòrça articles e comptes-renduts sus la literatura occitana. Animator despuèi totjorn de talhièrs teatre, a compausat mantuna pèça en francés e en òc per sos escolans e a publicat de contes e de poèmas dins ÒC, de traduccions en occitan de Petrarca dins la Revista Occitana e de poësia grèca modèrna (Seferis, Cavafys).
A publicat La Pèira d'asard (IEO, A Tots, 1990), roman escrich dins tres varietats diferentas d'occitan seguent los tres narrators (lengadocian normat, occitan medieval, vivarés naut), Lo Libre dels grands nombres (Trabucaire, 1998), recuelh de novèlas que soscan sul rapòrt entre las lengas, las matematicas e nòstra condicion d'òmes, Sang e saba (Trabucaire, 2005), roman sus la guèrra e las plantas, que son narrator tròba paradoxalament dins l'univèrs vegetal l'umanitat renegada pels òmes.
Joan-Pau Creissac
Joan-Pau Creissac nasquèt a Montpelhièr en 1955. L'occitan es per el una lenga de familha, qu'a ausida despuèi totjorn, mai que mai dins lo vilatge de Montpeirós (pas luènh de Sant-Guilhem del desèrt, al pè del Larzac), ont fa uèi lo vinhairon. Aquel enrasigament familial, d'estudis de letras e una longa activitat d'animator de fogals rurals decidiguèron de sa vocacion d'occitanista e endralhèron son escritura, poëtica per l'essencial, cap al despolhament e a la simplicitat.
Sas òbras, pròsas o poèmas, an paregut dins la revista OC qu'i collabòra despuèi 1979. Son recuèlh Correpondéncia (Fédérop-Jorn, 1988, prèmi Jaufré Rudel 1989) recampa quicòm coma ochanta poèmas, calibrats a plec (dètz vèrses sompartits en cinc distics), coma se poda la vinha, per i inscriure de scènas de vida vidanta e de viatge agantadas totas vivas e rendudas al present, coma de nòtas de quasernet de bòrd. L'abséncia de tot efièch testimònia d'una quista testarda de la paraula autentica desbarrassada del procedit e de l'artifici. Lo poèta pòrta sul mond d'uèlhs d'enfant lèst a se meravilhar. Causís de detalhs banals que venon d'eveniments considerables, al detorn d'un vèrs, per la gràcia d'una lenga pastada de simplesa e fluida coma lo vent, que ne parla ça que la sovent.